Πότε η διαταγή πληρωμής αποκτά ισχύ δεδικασμένου (νομολογία)

ΑΠ 2214/2014: Πότε η διαταγή πληρωμής αποκτά ισχύ δεδικασμένου. "Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 294, 295, 296, 297 και 299 ΚΠολΔ προκύπτει ότι, η παραίτηση από το δικαίωμα ασκήσεως ενδίκων μέσων ή βοηθημάτων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και οι ανακοπές κατά δικαστικών ή εξωδίκων πράξεων και επομένως και κατά διαταγών πληρωμής, η οποία είναι έγκυρη και χωρίς την τήρηση του προβλεπομένου από το άρθρο 297 ΚΠολΔ τύπου (δήλωση καταχωριζομένη στα πρακτικά ή δικόγραφο επιδιδόμενο στην αντίδικο), ενόψει του ότι ο τύπος
αυτός αφορά αποκλειστικώς την παραίτηση από δικόγραφο ή δικαίωμα ασκηθέντος ενδίκου μέσου ή βοηθήματος (Ολ.ΑΠ 626/80, ΑΠ 853/89, ΑΕΔ 5/89, ΑΠ 649/2003, ΑΠ 1495/2002), δυναμένη να λάβει χώρα και σιωπηρώς με πράξεις από τις οποίες υποδηλώνεται σαφώς βούληση αποδοχής της προσβαλλομένης αποφάσεως (ΑΠ 1268/09, ΑΕΔ 42/1990, ΑΠ 937/92), έχει ως αποτέλεσμα, πλην άλλων, την, κατά περίπτωση, τελεσιδικία ή το αμετάκλητο της απόφασεως, στην οποία αφορά με τις ανάλογες, για την κάθε περίπτωση, συνέπειες, μεταξύ των οποίων και η κατ' άρθρο 321 ΚΠολΔ δημιουργία δεδικασμένου.
Περαιτέρω, κατά μεν τη διάταξη του άρθρου 632 παρ. 1 ΚΠολΔ "ο οφειλέτης κατά του οποίου στρέφεται η διαταγή πληρωμής έχει το δικαίωμα μέσα σε 15 εργάσιμες ημέρες από την επίδοσή της να ασκήσει ανακοπή" κατά δ' αυτή του άρθρου 633 παρ. 2 ΚΠολΔ " αν δεν έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα ανακοπή, εκείνος υπέρ του οποίου έχει εκδοθεί η διαταγή πληρωμής μπορεί να επιδώσει πάλι τη διαταγή στον οφειλέτη, ο οποίος έχει δικαίωμα να ασκήσει την ανακοπή μέσα σε προθεσμία 10 εργασίμων ημερών από τη νέα επίδοση. Αν περάσει άπρακτη και η παραπάνω προθεσμία η διαταγή πληρωμής αποκτά δύναμη δεδικασμένου και είναι δυνατό να προσβληθεί μόνο με αναψηλάφηση".
Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτει ότι, η διαταγή πληρωμής αποκτά ισχύ δεδικασμένου στην μεν περίπτωση που, μετά την πρώτη επίδοση αυτής προς τον οφειλέτη, ασκηθεί εμπροθέσμως ανακοπή, η τελευταία απορριφθεί τελεσιδίκως κατ' ουσίαν και όχι για λόγους τυπικούς (ΑΠ 3/2000), στη δε περίπτωση που, μετά τη δεύτερη επίδοση αυτής, η οποία εναπόκεινται στη διακριτική ευχέρεια του δανειστή και η οποία θα χωρήσει αν δεν έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα ανακοπή ή η ασκηθείσα απορρίφθηκε για λόγους τυπικούς, ο οφειλέτης αφήσει να παρέλθει άπρακτη η τασσομένη προς άσκηση ανακοπής δεκαήμερη προθεσμία ή η τυχόν ασκηθείσα απορριφθεί τελεσιδίκως, (Ολ ΑΠ 6/96, ΑΠ1278/2008, ΑΠ471/2009 ΑΠ446/2004). 
Το ίδιο δε αποτέλεσμα, δηλαδή την απόκτηση ισχύος δεδικασμένου, επάγεται, για την ταυτότητα του νομικού λόγου, και η από τον οφειλέτη, κατά του οποίου έχει εκδοθεί διαταγή πληρωμής, γενομένη κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις των άρθρων 294-297 ΚΠολΔ, παραίτηση από το δικαίωμα ασκήσεως κατ' αυτής των παραπάνω, από τα άρθρα 632 και 633 ΚΠολΔ, ανακοπών, το οποίο όμως ενώ για την (κατ' άρθρο 632 ΚΠολΔ) πρώτη ανακοπή αποκτάται ευθύς αμέσως με την έκδοση της διαταγής πληρωμής για τη δεύτερη, αυτή δηλαδή από το άρθρο 633 ΚΠολΔ, (αποκτάται) μόνο από τη στιγμή που λάβει χώρα η επίδοση για δεύτερη φορά αυτής (διαταγής πληρωμής), με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η παραίτηση του οφειλέτη από το δικαίωμα ασκήσεως της εκ του άρθρου 633 παρ. 2 ΚΠολΔ ανακοπής πριν από την επίδοση, για δεύτερη φορά, της διαταγής πληρωμής, τυχόν δε γενομένη (παραίτηση) δεν προσδίδει ισχύ δεδικασμένου στη διαταγή πληρωμής, όντας μη νόμιμη, αφού δεν είναι δυνατή η παραίτηση από μη υφιστάμενο δικαίωμα, το οποίο, κατά τα εκτιθέμενα, ο οφειλέτης αποκτά για την κατά το άρθρο 633 ΚΠολΔ ανακοπή από την δεύτερη επίδοση της διαταγής πληρωμής. 
Το γεγονός δε της αυτοτελείας των δυο χωριστών επιδόσεων, ως αναγκαίας προϋποθέσεως διακεκριμένης για κάθε μια των δύο ανακοπών από τις διατάξεις των αρθ. 632 και 633 ΚΠολΔ, προκύπτει και από το ότι η παρέλευση άπρακτου της παραπάνω δεκαπενθήμερης προθεσμίας της διάταξεως του αρθ. 632 ΚΠολΔ από την πρώτη επίδοση της διαταγής πληρωμής δεν υποδηλώνει, χωρίς άλλο, σιωπηρή δήλωση μη προσβολής της, αλλά αφετηριάζει μόνο τη δεύτερη αυτοτελή δεκαήμερη προθεσμία και μόνο από τη δεύτερη επίδοση στον καθ' ού της διαταγής πληρωμής, στην οποία είναι υποχρεωμένος να προβεί ο υπερ ού έχει εκδοθεί αυτή, ο οποίος επιθυμεί να αποκτήσει η τελευταία ισχύ δεδικασμένου.
Σύμφωνα με τα παραπάνω ο μοναδικός λόγος της αναίρεσης με τον οποίο προβάλλεται από το αναιρεσείον Ελληνικό Δημόσιο, η κατ' ορθή εκτίμηση των προς θεμελίωσή του εκτιθεμένων, από το άρθρο 559 αρ.16 και όχι 1 ΚΠολΔ αιτίαση με την επίκληση ότι, η προσβαλλομένη απόφαση, παρά το νόμο, δέχθηκε ότι, η 99/1996 Δ/γή πληρωμής του Δικαστή του Μον/λούς Πρωτοδικείου Καλαμάτας, με την οποία επιδικάστηκε υπέρ του αναιρεσιβλήτου δικηγόρου και σε βάρος της καθής η εν λόγω διαταγή πληρωμής οφειλετρίας (Κ. συζ. Κ. Ν.) το ποσό των 3.000.000 δρχ., ως αμοιβή του για τις προσφερθείσες σ' αυτήν δικηγορικές υπηρεσίες, απέκτησε ισχύ δεδικασμένου [δικαιολογούσα την προνομιακή, κατ' αρθρο 975 αρ.3 ΚΠολΔ, κατάταξη της σχετικής απαίτησης στο συνταχθέντα 1502/1996 πίνακα της επί του πλειστηριασμού υπαλλήλου, Σ/φου Καλαμάτας Μ. Κ. Ζ.] λόγω της ενώπιον του αρμοδίου γραμματέα του Πρωτοδικείου Καλαμάτας από την ως άνω (εντολέα του αναιρεσιβλήτου) οφειλέτρια καθής η διαταγή πληρωμής, δηλωθείσας, μετά την προς αυτήν πρώτη επίδοση της τελευταίας (δ/γης πληρωμής), παραίτησης "από κάθε ένδικο μέσο (προφανώς των από τα άρθρα 632 και 633 ΚΠολΔ ανακοπών) που ασκήθηκε ή θα ασκηθεί τακτικό ή έκτακτο κατά της ως άνω δ/γης πληρωμής" (βλ.σχ.55/28-5-96 έκθεση παραίτησης του γραμματέα του Πρωτ.Καλαμάτας), παρά τη μη συνδρομή για την αναγνώριση τέτοιας ισχύος (δεδικασμένου) της προβλεπομένης από τη διάταξη του άρθρου 633 ΚΠολΔ προϋποθέσεως της δευτέρας επιδόσεως της δ/γης πληρωμής και της άπρακτου παρόδου της 10ημέρου, από την εν λόγω επίδοση, προθεσμίας, πρέπει να γίνει δεκτός ως και ουσιαστικά βάσιμος αφού, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη μείζονα σκέψη, η από την ως άνω οφειλέτρια - καθής η διαταγή πληρωμής γενομένη παραίτηση από το δικαίωμα ασκήσεως των ανακοπών των άρθρων 632 και 633 ΚΠολΔ, είναι νόμιμη μόνο κατά το μέρος που αναφέρεται στην (πρώτη) ανακοπή του άρθρου 632 ΚπολΔ ενόψει του ότι, αυτή μπορεί να ασκηθεί και πριν την επίδοση της διαταγής πληρωμής, όχι όμως και κατά το μέρος που αναφέρεται στην ανακοπή του άρθρου 633 ΚΠολΔ, καθόσον δεν συντρέχει η απαραίτητη για την άσκηση αυτής και συνακόλουθως για την παραίτηση από το σχετικό δικαίωμα προϋπόθεση, της επίδοσής της, για δευτέρα φορά, με αποτέλεσμα να μην έχει αποκτήσει ισχύ δεδικασμένου η ανακοπείσα διαταγή πληρωμής, δικαιολογούσα την προνομιακή κατάταξη της απαιτήσεως για την οποία εκδόθηκε, όπως εσφαλμένως δέχθηκε η προσβαλλομένη απόφαση". (areiospagos.gr)

Σχόλια